Αναγνώστες

Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

Η ανάγκη για ήρωες

Τα δραματικά γεγονότα της Κύπρου με έφθασαν το ίδιο πρωί καθώς οδηγούσα προς το Μάαστριχ. Αρχικά παραξενεύτηκα γιατί άκουσα την λέξη Κύπρος να αναφέρεται στις ειδήσεις πείθοντας με ότι μάλλον θα παράκουσα. Ανέβασα την ένταση του ραδιοφώνου ακούγοντας έκπληκτος τα απίστευτα γεγονότα του πρωινού
.
Έφθασα στην δουλειά, μπήκα στο ίντερνετ και ήδη όλες οι ειδήσεις είχαν τα περιστατικά πρωτοσέλιδα.
Δεν μου δημιούργησε δέος το γεγονός των εκρήξεων αλλά μου φάνηκε απίστευτος ο θάνατος τόσων ατόμων. Άδικος θάνατος κι ακόμα πιο άδικη η οδύνη αυτών που έμειναν πίσω. Ούτε εκδηλώσεις, ούτε συλλαλητήρια, ούτε διαμαρτυρίες ούτε βανδαλισμοί, μνημόσυνα, δημόσιες δαπάνες και λοιπές δραστηριότητες δεν πρόκειται να απαλύνουν την απώλεια, ούτε να φέρουν πίσω τους νεκρούς. Οι μάνες που μοιρολογούν, οι πατεράδες που δακρύζουν, τα αδέλφια που απειλούν και τα παιδιά που διαμαρτύρονται δεν πρόκειται να πάρουν πίσω αυτό που τους πάρθηκε βίαια: τους αγαπημένους τους.
Είναι οι άμεσα εμπλεκόμενοι σε μια τραγωδία που δεν έχει λογική εξήγηση. Το μόνο λογικό και αναμενόμενο είναι η οργή τους και η αναμενόμενη έκφραση και διοχέτευση της. Χωρίς αμφιβολία και με κεκτημένο δικαίωμα. Είναι ο προσωπικός τους πόνος και σαν μεσογειακοί τον εκφράζουμε συχνά πολύ έκδηλα και αυτή η έκδηλη, έντονη έκφραση είναι χαρακτηριστική του πολιτισμού μας, ίσως και της ιστορίας μας.


Αυτό που με εκπλήττει όμως και περισσότερο μου δημιούργησε φόβο είναι η συλλογικότητα που ξεπήδησε από τον πόνο δεκατριών οικογενειών και το μίσος που ξέβγαλαν στην επιφάνεια δεκατρείς ανθρώπινες τραγωδίες: Μια μάζα, άμορφη και σε λίγο ανεξέλεγκτη, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα επικοινωνίας που είναι διαθέσιμα σήμερα, δημιουργήθηκε με φανερό σκοπό την συμπάθεια και την κατανόηση προς τους συνανθρώπους της αλλά με ουσιαστικό κίνητρο την εκδούλευση ενός βαθιά κρυμμένου απωθημένου. Όπως κάθε παρόμοια παρελθοντική στιγμή στην κυπριακή ιστορία, από κάθε ατομικό τραγικό γεγονός ξεπηδά μια συλλογική αντίδραση που εκφράζει μίσος, έχθρα και φθόνο προς τον συνάνθρωπο. Κρύβεται μια ομάδα κύπριων πίσω από προσωπικές τραγωδίες για δημιουργήσει μια παγκύπρια αναστάτωση βγάζοντας και εκφράζοντας στην επιφάνεια πολιτικά και προσωπικά απωθημένα, αλόγιστα, αψηφώντας κοινωνικές και πολίτικες ευθύνες, απάνθρωπα εκμεταλλευόμενη τις προσωπικές τραγωδίες των λίγων για βλάψουν τελικά τους πολλούς.

Τελικά είναι κατανοητό ότι ο μέσος κύπριος είναι ένας φθονερός μισάνθρωπος που το μόνο που τον κινητοποιεί είναι η ηδονή της αυτοκαταστροφής;

Ένα σύνολο, μια κοινωνική ομάδα, θα υπόθετα μια πλειοψηφία, αναμένει ανυπόμονα να γίνει κάτι εξωτικό, σπάνιο, ίσως καταστροφικό αντιμετωπίζοντας αυτό το γεγονός εκ των ύστερων σαν μια αλλαγή από την καθημερινότητα.

Παρακολουθώντας την ειδησεογραφία των τελευταίων χρόνων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο κόσμος αναμένει την καταστροφή για να δώσει νόημα στην ανούσια ζωή του, ανούσια γιατί ο άνθρωπος που αγγίζει τα όρια της ατομικής του ισορροπίας δεν αναζητεί τον ξένο πόνο για διοχετεύσει την ανία του και να δώσει χρώμα στην καθημερινότητα του.

Αυτό ακριβός έγινε στην Κύπρο τις τελευταίες μέρες. Με αφορμή τα τραγικά γεγονότα ξέσπασε ένα κύμα διαμαρτυρίας για σχεδόν όλα που δεν ικανοποιούν τον μεσώ κύπριο και που τυχαία ανήκει στην αντιπολίτευση. Και οι οπαδοί αυτής της αντιπολίτευσης είναι τόσο φερέγγυοι και υγιεις πνεύματι που βρήκαν αφορμή τον προσωπικό πόνο τωνδεκατριών οικογενειών για να βγουν στους δρόμους και να διαμαρτυρηθούν για όλα όσα τα κοινωνικά και πολιτικά τους ενοχλούν..
Κι έγιναν οι νεκροί οι ήρωες. Άλλα στα μάτια ποιων; Σίγουρα για τις οικογένειες τους είναι ήρωες, θέμα αναμφισβήτητο, ακόμη και να μην χάνονταν τόσο άδικα, θα ταν οι ζωντανοί ήρωες για την μάνα, τον πάτερα, τον αδελφό, τον σύζυγο η τον σύντροφο.

Για τους υπολοίπους, αναρωτιέμαι γιατί είναι πραγματικά ήρωες; Και τι είναι αυτό που κάνει την πλειοψηφία της κυπριακής κοινωνίας να αναζητεί καθώς είναι πνιγμένη στην μισανθρωπιά (ας μην ξεχνιούνται ξενοφοβικές μας τάσεις και η συμπεριφορά των περισσότερων απέναντι στους αλλοδαπούς), την μισαλλοδοξία (το μεγαλύτερο σπίτι, το πολυτελέστερο αυτοκίνητο το μακρινότερο εξωτικότερο ταξίδι), τον φθόνο για τον διπλανό, την έλλειψη πατριωτισμού (τα επίπεδα της φυγοστρατίας είναι ασύγκριτα) ξαφνικά αναναγνωρίζει κάποιους αδικοχαμένους σαν ήρωες.

Εμένα πάντως δεν με πείθει η ξαφνική ανθρωπιά του Κυπρίου που ξαφνικά διαμαρτύρεται για τον άδικο χαμό τόσων ζωών. Γιατί αν υπήρχε αυθεντική ανθρωπιά θα είχαν γίνει από πολύ πρωτύτερα συλλογικές, ουσιαστικές πράξεις ανθρωπιάς χωρίς αυτοπροβολή. Αν είχε ο κύπριος ανθρωπιά δεν θα γινόταν ούτε βιαστής τουριστών, ούτε εκμεταλλευτής φτωχότερων, ούτε αφιλόξενος προς τους ξένους και αν ήταν προ πάντων πατριώτης και υπεύθυνος, και νομίζω αν δεν κάνω λάθος οι περισσότεροι πατριώτες αντιπροσωπεύονται αυτή την στιγμή από την αντιπολίτευση, δεν είχε φτάσει η φυγοστρατία στα σημερινά επίπεδα και η νοοτροπία του “μεν ανησυχείς ρε κουμπάρε εν ουλλα μια χαρά” και του “τζιαι αύριο παλε εν μέρα σιορ” δεν θα ήταν τόσο εξαπλωμένη. Βέβαια ο κύπριος είναι ικανότατος στο να μοιράζεται τον πόνο του άλλου όταν είναι να εξυπηρετηθούν τα δικά του πολιτικά και μισαλλοδοξικα φρονήματα και στο να διαμαρτύρεται για την αυτοπροβολή: κλαίνε οι μάνες απ την μια, να φύγει ο Χριστοφιας φωνάζουν από την άλλη οι φιλάνθρωποι και οι φιλοπατριωτες.

Είναι ξεκάθαρο ότι η κυπριακή κοινωνία είναι αποπροσανατολισμένη, μια κοινωνία χωρίς ταυτότητα, ιδανικά και χωρίς άξιες. Μια κοινωνία που έχει έντονη ανάγκη για ήρωες, που χρειάζεται καινούργιες βάσεις προσανατολισμού, καινούργιες άξιες, καινούργιες βαλβίδες ισορροπίας.

Χρειαζόμαστε ήρωες γιατί έτσι καθορίζονται τα όρια των προσδοκιών μας. Τα ιδανικά μας ορίζονται από τους ήρωες που διαλέγουμε και τα ιδανικά μας καθορίζουν την ταυτότητα μας. Οι ήρωες καθορίζουν τα χαρακτηριστικά που θα θέλαμε να είχαμε και τις φιλοδοξίες που θέλουμε να εκπληρώσουμε (Scott LaBarge, Santa Clara University). Κι ενώ οι διαφορετικές προσωπικές αξίες ορίζουν και τον τύπο του ήρωα που ταυτίζεται κάποιος υπάρχουν σε όλους τους ήρωες κ ποια κοινά χαρακτηριστικά: Οι ήρωες χαρακτηρίζονται συνήθως από γενικής αποδοχής γενναιότητα και ικανότητα να διοικούν ομάδες και κοινωνικά σύνολα, να λύνουν κοινωνικά προβλήματα. Είναι ριψοκίνδυνα άτομα εκ φύσεως, και γι αυτό θαυμάζονται από τους υπόλοιπους που δεν έχουν αυτί την γενετική τάση του ριψοκίνδυνου. Είναι άτομα πιστά (δεν εννοώ απο θρησκευτική άποψη) με αυτοπειθαρχία, έχουν έλλειψη εγωπάθειας, είναι περιπετειώδεις(Cornell University business school study). Η λέξη ήρωας προέρχεται από την ελληνική μυθολογία και όλη η ελληνική παράδοση, εθιμοτυπία, μυθολογία και ιστορία είναι γεμάτη από ήρωες. Εδώ βρίσκεται και η εξήγηση της δικής μας ανάγκης για ήρωες. Η κυπριακή όπως και η ελληνική κοινωνία γαλουχήθηκε με το πρότυπο του ήρωα. Τόσο πολύ και τόσο υπερβολικά που κάθε τι που δημιουργείται η πράττεται εκτός των ορίων του κατεστημένου είναι πλέον ηρωικό. Βάζοντας σε αυτί την τάση που χαρακτηρίζει αυτές κοινωνίες και μια πρέζα επιρροής αμερικάνικων μέσων μαζικής επικοινωνίας και περισσότερο αμερικάνικου κινηματογράφου για την γένεση και ύπαρξη μιας έντονης υπερβολής έχουμε όλα τα χαρακτηριστικά του σήμερα στην Κύπρο.

Αυτό που δεν γίνεται συνειδητό είναι ότι κι οι λεγόμενοι ήρωες είναι απλοί άνθρωποι με λάθη και ατέλειες. Ότι έχουν όρια. Ότι δεν αγγίζουν ούτε κατά διάνοια την τελειότητα. Ότι μπορεί να ναι αφανείς ακόμα και μετά θάνατο. Ότι δεν θέλουν να χρησιμοποιηθούν οι εκούσιες η ακούσιες ηρωικές τους πράξεις σαν λαβές μίσους και μισαλλοδοξίας. Κι ότι μπορεί να μη θέλουν καν να χαρακτηρίζονται ήρωες γιατί τους προσβάλλει την προσωπική τους σφαίρα και ηρεμία.

Όλοι αυτοί οι προμαχητές του δικαίου λοιπόν γιατί δεν βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για την ρατσιστική διαχείριση των ξενών στην Κύπρο; την άδικη μεταχείριση και περιθωριοποίηση των υπολοίπων μειονοτήτων; Την εκπόρνευση τόσων αλλοδαπών γυναικών; Τον άδικο διαμοιρασμό του πλούτου; Την φυγοστρατία που ξεπηδά από τις δίκες τους τάξεις;
Που είναι ο πατριωτισμός τους που τυχαία τον ξεχνούν όταν έρχεται ο καιρός την εφεδρείας τους και ξαφνικά έχουν όλοι αναπόφευκτες επαγγελματικές υποχρεώσεις στο εξωτερικό και είναι ξαφνικά οι περισσότεροι κλινήρεις;
Που είναι η διαμαρτυρία για την αυξανομένη φτώχεια σ ένα νησί τρία επί τρία που δεν έπρεπε να υπάρχει;

Όλα αυτά είναι επίσης λόγοι για διαμαρτυρία. Αλλά δεν είναι για την κυπριακή οχλαγωγία λόγοι ουσιαστικοί γιατί η κυπριακή κοινωνία γαλουχήθηκε από την εποχή της αποικιοκρατίας από την αντιπαράθεση και το μίσος δυο αντιτιθέμενων παρατάξεων, του μπλε και του κόκκινου, χωρίς να έχει αντιληφθεί ποτέ το δικό της ουσιαστικό συμφέρον. Δεν μπόρεσε ποτέ να αντιληφθεί το πραγματικό της συμφέρον η κυπριακή κοινωνία γιατί δεν είχε ποτέ την θέληση να καλλιεργήσει την διανοητικότητα της και έμεινε μια κοινωνία πνιγμένη στην βλακεία και στον υπέρμετρο ατομικισμό.
Η μεταπολεμική Κύπρος κυριαρχήθηκε αφοί καταστράφηκε πρώτα από την ίδια μερίδα ανθρώπων που την κυβέρνησαν κατά διαστήματα και φρεναριστηκε παράλληλα από τους υπόλοιπους που δεν ήταν κατά διαστήματα κυβερνώντες δυνάμεις δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο πολιτικής και κοινωνικής ασυνειδησίας που κρυβόταν πάντα κάτω από τις συνέπειες του νεοπλουτισμού που κυριάρχησε στην χώρα από τις αρχές του ογδόντα, παίρνοντας σταθερά την κάτω βόλτα φτάνοντας στη έντονη δυσαρέσκεια και τον αποπροσανατολισμό του σήμερα.

Η πρόσφατη τραγωδία είναι στ αλήθεια απερίγραπτη. Σίγουρα υπάρχουν αίτιοι και ένοχοι. Αναμφισβήτητα είναι άδικος ο χαμός τόσων ζωών.

Αλλά γιατί πρέπει να βγει στην επιφάνεια τόση απέχθεια και μίσος, μια τόσο μεγάλη αποσταθεροποιητική δύναμη, ξεχνώντας ουσιαστικά αυτούς που τόσο άδικα χάθηκαν; Γιατί άπλα δεν υπάρχει εμπιστοσύνη σε κανένα πολιτικό σχήμα και σύστημα στην Κύπρο. Γιατί ο καθένας σκέφτεται την μεριά του.
Γιατί, για να το πω και σαν Γκρηκστόρης, είναι όλα για τον πούτσο!

Ας αναπαυθούν αιώνια κι ευτυχισμένα αυτοί που χάθηκαν.

4 σχόλια:

Aceras Anthropophorum είπε...

Απάντησα σου στο μπλογκ μου. Στες τελευταίες σου αναρτήσεις θωρώ σε καλά τζιαι σιαίρουμαι.

Αρώτησα σε που περιέργειαν πόσοι Κυπραίοι έρκουνται τζιαι θκιαβάζουν σε αν ξέρεις που τες στατιστικές. Στο widget που έχεις είδα κάπου 39΄000 επισκέψεις που την ημέραν που μετρά το ισσκλίκκιν μετρητής. 50% εν moteurs de recherche. Θα εν μεγάλος αριθμός ποτούτους που λαλεί 53% US. 43% εν που την Σάιπρους. Τούτοι ούλλοι είναι πραγματικοί επισκέπτες. Πες 60% εν κοπελλούες διότι σαν να τζιαι έχει παραπάνω πας τα blogs. 10΄000 επισκέψεις που άνδρες Κυπραίους που μεινίσκουν Κύπρον, άλλοι του εξωτερικού τζιαι θα έχεις 10 σχόλια που μέναν τζιαι κανένα κουτσόφτερον ποτζιεί ποδά. Τι φοούνται ρε κουμπάρε τούτοι ούλλοι να αφήσουν έναν σχόλιον; Ούτε ένας. Αριστεροί, αναρχικοί, αυτόνομοι, ακελικοί, φιλελεύθεροι. Φοούνται ούλλοι ότι θα ππουσστέψουν αν δείξουν ότι εθκιαβάσαν σε.

Πρέπει να έχει μεγάλον πρόβλημαν με την απόλαυσην ο κόσμος φίλε μου. Ούλλοι. Ομοερωτικοί, ετεροερωτικοί, ανερωτικοί (κτηνοβάτες, παιδόφιλοι, νεκρόφιλοι, εγγληματίες, θα εσυνέχισεν να πει ο βουλευτής της επαρχίας σου). Μπορεί να είναι τζιαι τούτον το πρόβλημαν της τόσης βίας που εσιονώστην μες τους δρόμους.

Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια, ως που να πέξουν τζι άλλες πόμπες τζιαι να κάμουν τζιαι άλλους ήρωες να μας βάλλουν να ερωτευκούμαστιν μαζίν τους.

Εύχουμαι σου να έβρεις κανέναν να γαμείς καλά, διότι με τούτον τον πετί φουρ που μας βάλλεις τωρά τελευταία εν να καταντήσεις τζιαι σού βουλευτής, υπουργός, επίσκοπος... :)))

(τα ονόματα σε προσωπικό μέιλ μόνο, δημόσια υπάρχει θέμα προσωπικών δεδομένων :)))

Περσέας είπε...

Θα στο διατυπώσω αλλιώς με το ίδιο νόημα
μας λείπουν ήρωες γιατί δεν έχουμε αρχές και αξίες που να τις ενσαρκώνουν
Αξιόλογοι άνθρωποι υπάρχουν και στην κυπριακή και ελληνική κοινωνία που θα μπορούσαν λόγω σκέψης και πράξεων να θεωρηθούν ήρωες αλλά με βάση ποιας λογικής και αξιοκρατίας που (δεν) διαθέτει η πλειοψηφία θα γινόταν ποτέ να εκτιμηθούν ως ήρωες;;;

Ανώνυμος είπε...

“παπασούζας είπε…
Εἶμαι εἰκόνα τῆς δόξας Σου ἂν καὶ φέρω σημάδια τῆς ἁμαρτίας. Λυπήσου τὸ πλάσμα Σου Δέσποτα καὶ καθάρισέ το μὲ τὴν εὐσπλαχνία Σου. Δῶσε μου τὴν πατρίδα ποὺ ποθῶ κάνοντάς με ξανὰ πολίτη τοῦ Παραδείσου.

Ἀνάπαυσε ὁ Θεὸς τὸν δοῦλο Σου καὶ τοποθέτησέ τον στὸν Παράδεισο ὅπου βρίσκονται χοροὶ τῶν Ἁγίων καὶ οἱ δίκαιοι θὰ λάμψουν ὡς φωστῆρες.
Ἀνάπαυσε τὸν δοῦλον Σου Δημήτριον, παραβλέποντας ὅλα τὰ ἁμαρτήματα του.
Ἀνάπαυσε ὁ Θεὸς τὸν δοῦλο Σου Δημήτριο καὶ τοποθέτησέ τον στὸν Παράδεισο ὅπου βρίσκονται χοροὶ τῶν Ἁγίων καὶ οἱ δίκαιοι θὰ λάμψουν ὡς φωστῆρες.
Μαζὶ μὲ τοὺς Ἁγίους ἀνάπαυσε Χριστὲ τὴν ψυχὴ τοῦ δούλου Σου Δημήτριου, ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχει πόνος ἢ λύπη ἢ στεναγμός, ἀλλὰ μόνο ζωὴ ἀτελείωτη.

gamiste to fonia xristofia!
Κοντός ψαλμός αλληλούια !!!!”
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Διαβάστε αγαπητοί μου ένα εμετικό, δεισιδαιμονικό κείμενο (θκιεβαστικόν) που γέμισε το διαδίκτυο γνωστός μοναχός υπηρέτης του προκαθήμενου στην Αρχιεπισκοπή. Το αξιοθαύμαστο είναι ότι αυτός ο ψυχασθενής κάνει και κατηχητικό στα παιδιά μας.

Ανώνυμος είπε...

"Τελικά είναι κατανοητό ότι ο μέσος κύπριος είναι ένας φθονερός μισάνθρωπος που το μόνο που τον κινητοποιεί είναι η ηδονή της αυτοκαταστροφής;"

όχι μόνο...τον ερεθίζει υπερβολικά και η καταστροφή ενός αποδοπομπιαίου τράγου...μόνο διασύροντας και μισώντας αποκτούν κάποιοι υπόσταση...